Anonim Şirketlerde ve Yapı Kooperatiflerinde Avukat Bulundurma Zorunluluğu
Av. Efsun Nur TAVUKCU
Anonim Şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğunun hukuki dayanağı Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesinin 3. fıkrasıdır. 08/02/2008 tarihinde yürürlüğe giren bu fıkra hükmü, “Dava açmaya yeteneği olan herkes kendi davasına ait evrakı düzenleyebilir, davasını bizzat açabilir ve işini takip edebilir. Ancak Türk Ticaret Kanunu’nun 332. maddesinde(mülga TTK/272.md ) ön görülen esas sermaye miktarının beş katı veya daha fazla esas sermayesi bulunan anonim şirketler ile üye sayısı yüz veya daha fazla olan yapı kooperatifleri sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorundadır. Bu fıkra hükmüne aykırı davranan kuruluşlara Cumhuriyet savcısı tarafından sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay için, sanayi sektöründe çalışan on altı yaşından büyük işçiler için suç tarihinde yürürlükte bulunan, asgarî ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idarî para cezası verilir.”
Kanunda ifade edilen esas sermayenin 5 katından kastedilen TTK/332’de düzenlenen 50.000,00 TL asgari sermayenin 5 katı olan 250.000,00 TL’dir. Ayrıca sermaye artırımı yoluyla sermayesini 250.000,00 TL ve bu tutarın üzerine çıkarmış anonim şirketler için de avukat bulundurma zorunluluğu bulunmaktadır.
Barolar tarafından bu kanuni zorunluluk son birkaç yıldır çok sıkı takip edilmektedir. Bu zorunluluğu göz ardı eden şirketlerin daha dikkatli davranması gerekmektedir.
Bu yasal düzenlemelere göre;
– Esas sermayesi 250.000,00 TL ve üzeri olan anonim şirketler,
– Üye sayısı yüz veya daha fazla olan yapı kooperatifleri
Sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorundadırlar.
Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesine göre limited şirketler veya adi şirketler için avukat bulundurma zorunluluğu yoktur. Ancak zorunlu olmaması avukat bulundurulmasına engel değildir.
Anonim Şirketlerde Bulundurulması Zorunlu Avukat Ücreti Nedir?
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde 2021 yılı için aylık ;
Anonim Şirketler için; 3.405,00 TL
Yapı Kooperatifleri için; 2.270,00 TL olarak belirlenmiştir.
Avukat Bulundurmamanın Yaptırımı Nedir?
Avukatlık Kanunu /md.35’e göre avukat bulundurma zorunluluğunu yerine getirmeyen kuruluşlara, ‘’Cumhuriyet savcısı tarafından sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay için, sanayi sektöründe çalışan onaltı yaşından büyük işçiler için suç tarihinde yürürlükte bulunan, asgarî ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idarî para cezası verilir.’’
Avukat bulundurması zorunlu olup da avukat bulundurmayan şirketlere 2021 yılı için şirket merkezinin bulunduğu yerdeki Cumhuriyet Savcısı tarafından aşağıdaki hesaplamaya göre idari para cezası uygulanacaktır;
- 2021 yılı için brüt asgari ücret (3.577,50 TL) x2 = 7.155,00 TL (bu tutar avukatsız çalışılan her bir ay için verilecek cezadır)
- Diyelim ki 2021 yılı boyunca zorunlu olmasına rağmen şirketinizde avukat bulundurmadınız bu durumda ödeyeceğiniz ceza, 7.155×12=85.860,00 TL olacaktır.
Usul
Anonim şirketlerin, merkezlerinin bulunduğu şehirdeki Baro Başkanlığı tarafından tebliğ edilen yazılara istinaden yazının tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içerisinde;
- Sözleşmeli avukat bulunduruyorlar ise istenilen döneme ait avukatla yapılan Avukatlık Sözleşmesi ile ilgili ücret ödemelerini gösteren serbest meslek makbuzu ödeme belgesi örneklerini,
- Eğer çalıştırılan avukat sigortalı ise istenilen yıla ilişkin maaş bordro örneklerini ilgili Baro Başkanlığına sunmaları gerekmektedir. Aksi takdirde Baro Başkanlığı tarafından şirket hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı nezdinde suç duyurusu yapılacaktır. Suç duyurusunun akabinde Cumhuriyet Başsavcılığı İdari Yaptırım Bürosu tarafından bir önceki başlıkta açıkladığımız hesaba göre İdari yaptırımına karar verilecektir.
Zorunluluk Ne Zaman Başlar?
Kuruluş esas sermayesi 250.000-TL ve üzeri olan anonim şirketlerde tüzel kişilik kazanılması ile birlikte (yani şirketin ticaret siciline tescil edilmesi ile birlikte)
Kuruluş esas sermayesi 250.000-TL’nin altında ancak sermaye artırımı sonrasında esas sermaye miktarı 250.000 TL ve üzerine çıkan anonim şirketlerde ise, sermaye artırımına ilişkin genel kurul kararının ticaret siciline tescil ettirildiği anda doğmaktadır.
KAYNAKÇA
- 1136 Sayılı Avukatlı Kanunu
- 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu
- 11.2020 Tarih ve 31314 Sayılı R.G.’de yayımlanıp yürürlüğe giren TBB Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 2021 (24 Kasım 2020’den itibaren geçerlidir)
- 12.2020 tarih ve 31350 Sayılı R.G.’de yayınlanan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı ile 2021 yılı 16 yaşından büyük çalışan brüt-net ücret miktarları
